Śmierć bliskiej osoby to zawsze bardzo trudne przeżycie dla najbliższych członków rodziny a niekiedy także początek kłopotów finansowych. Minimalna renta rodzinna wynosi 1100 zł brutto, ale jeśli jest do niej uprawnionych kilka osób – kwota jest dzielona. Najwyższa na Dolnym Śląsku renta rodzinna wynosi 9 128,22 zł brutto i jest wypłacana w Legnicy, we Wrocławiu najwyższa z rent to kwota 7 670,10, a w Wałbrzychu 7 150,45 zł.
Renta rodzinna ma na celu finansowe wsparcie dla dzieci, małżonków i rodziców jednak nie zawsze można ją dostać. Kwota tego świadczenia podlega podziałowi na równe części między osoby uprawnione do renty. Zasadniczym warunkiem jest, by osoba zmarła miała w chwili śmierci ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń.
Co zrobić, aby otrzymać rentę?
Przede wszystkim złożyć w ZUS wniosek o rentę rodzinną dla siebie albo za małoletnie dziecko. Można to zrobić w najbliższej placówce ZUS, lub przez Internet – przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS. Druki wniosków o rentę rodzinną są w salach obsługi klientów i na www.zus.pl.
Jakie dokumenty trzeba dołączyć do wniosku o rentę rodzinną?
Wykaz dokumentów można znaleźć na stronie zus.pl lub zapytać o nie konsultanta ZUS. Na pewno do wniosku dołączyć trzeba dokumenty stwierdzające datę urodzenia i datę zgonu osoby, po której ma być przyznana renta rodzinna. Jeżeli osoba zmarła miała ustalone prawo do świadczeń emerytalno-rentowych albo ustalony kapitał początkowy – dobrze jest podać numer sprawy zamieszczony w decyzji. Nie składa się ponownie dokumentów, które zostały już złożone w ZUS. Jeśli zmarłemu nie ustalono prawa do świadczenia lub kapitału początkowego, ale został złożony w tej sprawie wniosek, to trzeba wskazać, do jakiej jednostki ZUS. Jeśli osoba zmarła nie miała ustalonego prawa do wymienionych świadczeń, trzeba dołączyć do wniosku także dokumenty stwierdzające prawo do świadczeń i ich wysokość.
Jaka jest wysokość renty rodzinnej?
Dla jednej osoby uprawnionej – 85% świadczenia, które przysługiwało albo przysługiwałoby zmarłemu, dla dwóch osób uprawnionych – 90% świadczenia, które przysługiwało albo przysługiwałoby zmarłemu, dla trzech lub więcej osób uprawnionych – 95% świadczenia, które przysługiwało albo przysługiwałoby zmarłemu.
Jaka jest najniższa kwota świadczenia?
Renta rodzinna nie może być niższa niż kwota najniższej renty rodzinnej określonej w ustawie emerytalnej. Kwota ta jest podwyższana, co roku w ramach waloryzacji świadczeń. Jeśli obliczona kwota renty okaże się niższa niż najniższe świadczenie, to łączna kwota przysługująca wszystkim uprawnionym jest podwyższana do wysokości najniższej renty rodzinnej.
Czy można zrezygnować z renty rodzinnej?
W przypadku, gdy prawo do renty rodzinnej zostało przyznane więcej niż jednej osobie, na jej wniosek można ją wyłączyć z kręgu uprawnionych. Ustaje wtedy prawo tej osoby do renty, a wysokość renty jest ponownie ustalana dla pozostałych osób – od miesiąca, od którego wstrzymano wypłatę. Osoba, która zrezygnowała z renty na swój wniosek może znowu ubiegać się o nią ubiegać. Musi jednak złożyć wniosek i ZUS sprawdzi, czy nadal spełnia ona warunki do uzyskania renty.
Od kiedy i jak wypłacana jest renta rodzinna?
Rentę rodzinną otrzymuje się od dnia powstania prawa do niej, nie wcześniej niż od miesiąca, w którym został złożony wniosek o rentę. Jeśli nastąpiło to w miesiącu, w którym zmarła osoba, po której przysługuje renta rentę rodzinną ZUS wypłaca od dnia śmierci, ale nie wcześniej niż od dnia, w którym spełnione zostaną warunki do jej przyznania (np. dziecko występujące o rentę rodzinną, które skończyło 16 lat, będzie otrzymać rentę od daty podjęcia nauki przez cały czas jej kontynuowania o ile przyniesie do ZUS zaświadczenie ze szkoły).
Czy renta rodzinna może być zawieszona albo zmniejszona?
Renta rodzinna może być zawieszona albo zmniejszona, jeśli osiąga się przychód z tytułu zatrudnienia albo innej działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego czy służby. Prawo do renty rodzinnej ulega zawieszeniu, gdy przychód przekroczy 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, jeśli natomiast przychód jest wyższy niż 70% przeciętnego wynagrodzenia, ale nie przekroczy 130% tego wynagrodzenia, renta rodzinna będzie odpowiednio zmniejszona
Przykład
Zmarła 6 lipca 2016 r. pani Waleria miała ustalone prawo do emerytury w wysokości 2200 zł. Wdowiec, pan Maciej, 15 lipca 2015 r. złożył wniosek o przyznanie renty rodzinnej dla siebie i dwojga dzieci. Podstawą obliczenia renty rodzinnej jest emerytura przysługująca zmarłej pani Walerii. Do renty rodzinnej mają prawo 3 osoby. ZUS ustalił rentę rodzinną w kwocie 2090 zł, co stanowi 95% emerytury zmarłej. Renta została podzielona na równe części między pana Macieja i jego dzieci, więc każde z nich otrzyma po 696,67 zł miesięcznie. Pan Maciej 16 sierpnia 2016 r. złożył wniosek o wyłączenie go z grona osób uprawnionych do renty rodzinnej, ponieważ w nowej pracy osiąga przychód przekraczający 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, więc przysługująca mu część renty zostanie zawieszona. ZUS wydał decyzję o wstrzymaniu od 1 września 2016 r. wypłaty renty panu Maciejowi i ponownie ustalił jej wysokość dla dwojga dzieci. Renta wynosi 90% emerytury, czyli 1980 zł, a dla każdego dziecka po 990 zł.
-/ Iwona Kowalska – Matis Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS/-
