Regulacje dotyczące wykonywania mandatu radnego Rady Gminy, zawarte w ustawie z dnia 08 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, mają na celu wyeliminowanie korupcji i ograniczenie wykorzystywania swojej pozycji przez członków organów samorządowych w celu realizacji ich prywatnych interesów. Zgodnie z treścią art. 24f ust. 1 i 2 powyżej wskazanej ustawy, radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której radny uzyskał mandat [podkr. aut.], a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności. Jeżeli przed rozpoczęciem wykonywania mandatu radny prowadził taką działalność, jest zobowiązany do jej zaprzestania w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania. Wskazane przepisy zapobiegają zatem sytuacji, w której radny, korzystając ze swoich przywilejów, dążyłby do uzyskania preferencyjnych warunków, na jakich korzystałby z mienia komunalnego, zwłaszcza z pominięciem innych potencjalnych przedsiębiorców. O ile jednak idea samej regulacji jest niewątpliwie klarowna i słuszna, to już rozumienie art. 24f ust. 1 ustawy nastręcza pewnych trudności.
Zgodnie z dosłownym rozumieniem wskazanego przepisu ustawy o samorządzie gminnym, zakazem objęta jest działalność gospodarcza z wykorzystaniem mienia komunalnego. Termin „wykorzystanie” brzmi jednakże zbyt ogólnikowo, choćby dlatego, iż wykorzystywanie, a korzystanie, rozumiane są w codziennym języku nieco odmiennie. Zgodnie zaś z zasadami wykładni, jeżeli przepis w dosłownym brzmieniu nie jest dostatecznie klarowny, należy stosować pomocnicze reguły, odnoszące się do celów, jakie dana regulacja ma spełniać.
I tak, zgodnie z celowościową wykładnią art. 24f ust. 1 ustawy, „wykorzystanie” należy rozumieć jako korzystanie z danego mienia przez radnego na uprzywilejowanych zasadach, z pierwszeństwem przed innymi uprawnionymi. Tylko zatem w sytuacji, gdyby radny używałby swojego stanowiska i wpływów celem uzyskania dogodnych dla siebie warunków przejęcia mienia komunalnego, zastosowanie ma zakaz zawarty w art. 24f ust. 1 ustawy. Regulacją nie są objęte okoliczności, w których radny, prowadzący działalność gospodarczą, korzystał z tego mienia na warunkach powszechnie ustalonych, dostępnych dla wszystkich uprawnionych. Takie rozumienie przepisu jest powszechnie aprobowane przez sądy administracyjne, w tym Naczelny Sąd Administracyjny (np. w wyroku z dnia 31 stycznia 2013 r. II OSK 2926/12, por. także wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 marca 2018 r. II SA/Wa 1509/17 oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 11 czerwca 2014 r., II SA/Bd 571/14).
