Od 50 groszy do jednej złotówki zapłacimy dodatkowo kupując napój w plastikowej, bądź szklanej butelce oraz w puszce. Co ważne, cena produktu na półce nie uwzględnia kaucji. Ta zostanie doliczona dopiero przy kasie.
System kaucyjny to mechanizm sprawdzony w praktyce. Już dziś korzysta z niego 180 milionów Europejczyków, czyli ponad jedna czwarta mieszkańców kontynentu. W Niemczech czy w krajach skandynawskich butelka szklana wielokrotnego użytku wraca na rynek nawet kilkanaście razy, co pozwala znacząco ograniczyć emisję CO₂ i koszty gospodarki odpadami.
Nowelizacja ustawy kaucyjnej, przyjęta w 2024 roku, doprecyzowała szczegóły funkcjonowania systemu. Uwzględniono m.in. postulat, by kaucja „podążała” za opakowaniem w całym łańcuchu sprzedaży. Wyłączono natomiast z systemu opakowania po produktach mlecznych, a także wprowadzono jednolity system oznakowania, aby konsumenci nie mieli wątpliwości, które opakowania objęte są kaucją.
Dla konsumenta oznacza to prostą zasadę: płacę kaucję przy zakupie, odzyskuję ją przy zwrocie.
Po latach przygotowań wreszcie doczeka się wdrożenia także w Polsce. Od 1 października 2025 roku każdy, kto kupi napój w plastikowej butelce, puszce czy szklanym opakowaniu wielokrotnego użytku, przy kasie zapłaci kaucję. Pieniądze te będzie można odzyskać, zwracając opakowanie do sklepu.
W praktyce oznacza to, że plastikowe butelki do 3 litrów i puszki metalowe do 1 litra będą objęte kaucją w wysokości 50 groszy, a butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra, kaucja w kwocie 1 zł. Kluczowe będzie jednak oznaczenie: tylko opakowania ze znakiem systemu kaucyjnego dadzą możliwość odzyskania pieniędzy.
Celem nowego systemu jest nie tylko motywowanie do recyklingu, ale i zmiana podejścia do odpadów. Jak podkreślają eksperci, butelka czy puszka nie powinny być traktowane jak śmieć, lecz jak wartościowy surowiec, który można ponownie wprowadzić do obiegu. Dzięki temu ograniczymy zużycie plastiku, aluminium i szkła przy produkcji nowych opakowań, a przestrzeń publiczna – parki, lasy, okolice rzek i jezior – stanie się czystsza.
Zasady działania systemu
- Przy zakupie napoju w opakowaniu z logotypem od klienta pobierana będzie kaucja.
WAŻNE: kaucja zostanie doliczona do ceny napojów dopiero przy kasie,
2. Wszystkie jednostki handlowe, niezależnie od ich powierzchni, jeżeli oferują napoje w opakowaniach objętych systemem, będą pobierały kaucję.
WAŻNE: nie ma tu znaczenia profil działalności danego sklepu tylko oferowane produkty,
3. Opakowania objęte systemem będą odpowiednio oznakowane, logotypem systemu kaucyjnego.
WAŻNE: nie będzie możliwości odebrania kaucji za opakowania bez logotypu,
4. Kaucję będzie można odebrać przy zwrocie opakowania.
WAŻNE: przy zwrocie opakowań, w celu odzyskania kaucji, nie będzie wymagane okazanie paragonu,
5. Opakowanie można będzie zwracać w dowolnym punkcie zbiórki – Obowiązek zbierania opakowań objętych systemem nałożony jest na sklepy powyżej 200 m2, a małe sklepy poniżej 200 m2 mogą dobrowolnie przystępować do systemu.
WAŻNE: opakowań nie należy zgniatać przed oddaniem do punktu zbiórki,
6. Wprowadzono wymóg utworzenia co najmniej jednego stacjonarnego punktu odbierania opakowań i odpadów opakowaniowych objętych systemem kaucyjnym w każdej gminie.
WAŻNE: możliwe będzie tworzenie punktów zbierania pustych opakowań poza jednostkami handlowymi.
