Przypominamy o obowiązkach pracodawców związanych z wykonywaniem pracy podczas upałów. Pamiętajmy – temperatura w miejscu pracy człowieka wpływa na jego wydajność, samopoczucie i zdrowie. W skrajnych przypadkach może zagrażać zdrowiu.
Podczas pracy w wysokiej temperaturze, głównie w czasie letnich upałów pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom nieodpłatnie, zimne napoje w ilości zaspokajającej ich potrzeby. Obowiązek ten powstaje przy temperaturze przekraczającej 25°C przy pracach na otwartej przestrzeni oraz 28°C na stanowisku pracy w pomieszczeniu. Napoje powinny być dostępne w ciągu całej zmiany roboczej.
Zasady zaopatrzenia pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych w napoje regulują przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279).
Okna i świetliki powinny być chronione przed dużym nasłonecznieniem, np. przez rolety, żaluzje, zasłony, aby promienie słoneczne nie nagrzewały nadmiernie stanowisk pracy. Pracodawca powinien zadbać o sprawną wentylacje. Okna i świetliki przeznaczone do wietrzenia powinny być wyposażone w urządzenia pozwalające na ich łatwe i bezpieczne otwieranie z poziomu podłogi oraz na ustawianie części otwartych w pożądanym położeniu.
W przypadku osób wykonujących prace brudzące na otwartej przestrzeni w wysokiej temperaturze, pozbawionych dostępu do wody bieżącej, pracodawca zobowiązany jest ponadto zapewnić do celów higienicznych co najmniej 90 l wody dziennie na każdego pracownika.
W pomieszczeniach pracy temperatura powietrza nie może przekroczyć poziomu określonego przez przepisy bhp. Przepisy te określają jednak tylko dolny pułap wymaganych temperatur.. Mimo braku takiej jednoznacznej wytycznej pracodawca powinien monitorować górny poziom temperatur panując w pomieszczeniach pracy. Wynika to z obowiązku zagwarantowania pracownikowi odpowiednich warunków bhp.
Pracodawca może zaopatrzyć stanowiska pracy w klimatyzatory, wiatraki czy żaluzje. Może też wykorzystać art. 145 § 1 K.p., przewidujący skrócenie czasu pracy na stanowiskach, na których panują warunki szczególnie uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia, poniżej norm podstawowych określonych w art. 129 § 1 K.p. W takiej sytuacji skrócenie norm czasu pracy nie może skutkować obniżeniem wynagrodzenia za pracę.
Według specjalistów z Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi komfortowe temperatury otoczenia dla różnych rodzajów pracy wynoszą:
- 20 – 22,8 stopni C dla pracy lekkiej w pozycji siedzącej zimą
- 23,9 – 26,7 stopni C dla pracy lekkiej w pozycji siedzącej latem
- 18,3 stopni C dla pracy średnio-ciężkiej
- 15,5 stopni C dla pracy bardzo ciężkiej
Należy pamiętać, że niektóre grupy pracowników nie mogą pracować w upalnych temperaturach, dotyczy to:
- młodocianego pracującego w pomieszczeniach, w których temperatura powietrza przekracza 30 °C; w środowisku pracy o dużych, nagłych wahaniach temperatury o różnicy co najmniej 15 °C; jeżeli nie ma możliwości zapewnienia takiemu pracownikowi co najmniej 15-minutowej adaptacji w pomieszczeniu o pośredniej temperaturze.
- pracownicy w ciąży oraz karmiącej dziecko piersią – w mikroklimacie zimnym, gorącym i zmiennym, w którym nagłe zmiany temperatury powietrza wynoszą powyżej 15 °C.
Ocena bezpiecznego wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych w warunkach podwyższonej temperatury z punktu widzenia sprawności psychofizycznej pracownika obciąża pracodawcę, ponieważ zgodnie z art. 207 § 1 i § 2 pkt 1 k.p. pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bhp w zakładzie pracy, a także winien organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy.
Pracownik ma prawo powstrzymania się od wykonywania pracy w razie, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego (art. 210 kp).
Do prac o charakterze szczególnie niebezpiecznym należą m.in.
- roboty budowlane, rozbiórkowe, remontowe i montażowe prowadzone bez zatrzymania ruchu zakładu pracy lub jego części,
- prace w zbiornikach, kanałach, wnętrzach urządzeń technicznych i w innych niebezpiecznych przestrzeniach zamkniętych,
- prace przy użyciu materiałów niebezpiecznych,
- prace na wysokości.
PAMIĘTAJ! Praca w wysokich temperaturach może doprowadzić do odwodnienia, wyczerpania cieplnego bądź udaru.
Więcej informacji:
Okręgowy Inspektorat Pracy we Wrocławiu, INFOLINIA tel. 801 002 700
Oddział PIP w Jeleniej Górze, ul. Wincentego Pola 8a, tel. 75 752 68 71
na podstawie i z wykorzystaniem informacji Państwowej Inspekcji Pracy