U schyłku lat 90. w ramach reformy administracyjnej powstał Powiat Lwówecki. W jego skład weszło pięć gmin: Gmina Lwówek Śląski, Gmina Gryfów Śląski, Gmina Mirsk, Gmina Lubomierz i Gmina Wleń. Za stolicę Powiatu i siedzibę władz obrano największe z miast, czyli Lwówek Śląski.
W tym roku mija 20. lat od chwili powstania naszego Powiatu. Z tej okazji w piątek, 29 listopada 2019 roku w dawnej siedzibie Powiatu, a obecnie urzędzie Gminy w Lwówku Śląskim odbyła się uroczysta sesja, podczas której przypomniano jego historię, działania i złożono podziękowania tym, którzy przez dwie dekady przyczynili się do rozwoju powiatowego samorządu.
Uroczystą sesję otworzyła Małgorzata Szczepańska Przewodnicząca Rady Powiatu Lwóweckiego. Po wspólnym odśpiewaniu hymnu przyszedł czas na małą niespodziankę.
“I szły pary po parach hucznie i wesoło,
Rozkręcało się, znowu skręcało się koło,
Jak wąż olbrzymi, w tysiąc łamiący się zwojów;
Mieni się cętkowata, różna barwa strojów
Damskich, pańskich, żołnierskich, jak łuska błyszcząca”
– tym krótkim fragmentem z Pana Tadeusza Adama Mickiewicza, prowadząca uroczystość Anna Michalkiewicz, Dyrektor M-GOK-u w Gryfowie Śląskim oznajmiła, iż dzisiejsza uroczystość rozpocznie się tanecznie, narodowym tańcem powstałym na przełomie XVI i XVII wieku. Po chwili rozbrzmiały pierwsze pierwsze dźwięki Poloneza Wojciecha Kilara skomponowanego właśnie do filmu Pan Tadeusz. Na sali pojawili się uczniowie z Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych w Gryfowie Śląskim. A w pierwszej parze stanęli Przewodnicząca Rady Pani Małgorzata Szczepańska i Starosta Lwówecki Pan Daniel Koko.
Uroczystość swoją osobą zaszczycili: Cezary Przybylski, Marszałek Województwa Dolnośląskiego, parlamentarzyści, byli starostowie Rady Powiatu Lwóweckiego, radni powiatowi sześciu kadencji, obecni i byli pracownicy a także przedstawiciele służb mundurowych, burmistrzowie gmin wchodzących w skład Powiatu i mieszkańcy. Wszystkich przybyłych powitał Starosta Lwówecki Daniel Koko:
– Jestem bardzo szczęśliwy i zaszczycony tym, że Jubileusz 20- lecia samorządu powiatowego przypada w kadencji, kiedy pełnię tak odpowiedzialną, ale i zaszczytną funkcję, jaką jest Starosta Powiatu Lwóweckiego. Cieszę się, że tak wielu z Państwa przyjęło nasze zaproszenie i w dniu święta jesteśmy wszyscy razem. Przecież to tutaj 20 lat temu, na tej właśnie sali wszystko się zaczęło. – mówił Starosta Daniel Koko
Pomimo problemów, na które napotykały kolejne władze Powiatu na przestrzeni tych 20 lat udało się realizować wiele cennych inwestycji. Starosta Daniel Koko przypomniał te, najważniejsze, a wśród nich wymienił: restrukturyzację zadłużenia Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Lwówku Śląskim, utworzenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pod nazwą „Powiatowe Centrum Zdrowia”, utworzenie Warsztatu Terapii Zajęciowej, termomodernizację 13 powiatowych obiektów użyteczności publicznej ( ZSE-T Rakowice Wielkie – 2, Płakowice – 3, DPS Mirsk – 2, ZSOiZ Gryfów Śląski – 2, SPZZOZ – 2, Starostwo i sala sportowa ZSOiZ Lwówek Śl.), remont i modernizację ponad 201 km dróg powiatowych, wybudowanie dwóch boisk wielofunkcyjnych w ramach programu Orlik oraz dwóch innych boisk szkolnych, przeniesienie siedziby starostwa powiatowego, czy będące w trakcie realizacji największe z inwestycji jakimi są rewitalizacja budynku internatu i terenu przyległego Zespołu Szkół Ekonomiczno-Technicznych w Rakowicach Wielkich oraz przebudowa i rozbudowa budynku bloku szpitala powiatowego w Lwówku Śląskim na potrzeby bloku operacyjnego.
Starosta Lwówecki podkreślał także, iż święto Powiatu, to święto wszystkich jego mieszkańców – Cieszę się również, że przez te 14 lat, które działam w samorządzie powiatowym miałem i mam dalej przyjemność współpracować z większością z państwa siedzących tu na tej sali, rozwiązując wiele ważnych spraw dla naszych mieszkańców. Pomimo tego, że niejednokrotnie różniliśmy się w wielu kwestiach a przy tym towarzyszyły nam bardzo duże emocje, które były związane z trudnościami, na jakie napotykaliśmy, to zawsze odnosiliśmy się do siebie z szacunkiem.
Dzisiaj należy podkreślić to jeszcze raz, że Jubileusz 20- lecia samorządu powiatowego to święto nas wszystkich tu zebranych w tej pięknej sali, ale także święto mieszkańców naszego powiatu. Święto naszych wyborców, którzy oddali na nas głos powierzając nam mandat żeby działać zgodnie z prawem, zgodnie z własnym sumieniem, oraz kierować się dobrem wspólnoty samorządowej, a zatem działać nie w interesie pojedynczych mieszkańców, czy nawet grup mieszkańców, ale działać na rzecz ogółu. I wierzę, w to, że tak Państwo postrzegali i realizowali swoją misję pełniąc funkcję radnego. – mówił Daniel Koko.
Starosta złożył także podziękowania wszystkim, którzy przez te lata tworzyli Powiat – Dzisiaj z okazji Jubileuszu samorządu powiatowego chciałbym wam wszystkim bardzo gorąco podziękować za te wspólne lata działań na rzecz naszego powiatu. Dziękuję wszystkim radnym, Parlamentarzystom, Panu Marszałkowi, burmistrzom, Komendantowi Powiatowemu Policji, Komendantowi Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej, dyrektorom i kierownikom jednostek powiatowych, naczelnikom i pracownikom oraz wszystkim naszym mieszkańcom.
Życzę wszystkim państwu dalszych wspaniałych lat, realizacji wspólnych przedsięwzięć na rzecz naszego regionu, a także realizacji planów, marzeń oraz wielu sukcesów w życiu zawodowym i osobistym. – życzył Daniel Koko.
Genezę powstania naszego Powiatu i jego burzliwe dzieje przypomniał Mieczysław Gnach, nauczyciel historii ZSOiZ w Gryfowie Śląskim – Po transformacji ustrojowej w 1989 roku nastąpiła dwuetapowa rekonstrukcja systemu. Najpierw w 1990 roku utworzono samorząd gminny, a blisko dekadę później, w 1999 roku, dopełniono ten układ szczeblem powiatowym i wojewódzkim. W przyjętym w 1990 roku modelu ustrojowym gmin wyraźny akcent położono na aspekt organizacji społecznej. Definicja legalna gminy konstytuuje ją jako wspólnotę samorządową (a nie jako jednostkę administracji lokalnej), która posiada kompetencje określania ważnych dla wspólnoty zadań własnych.
Z dniem 1 stycznia 1999 roku rozpoczęło się, jak to już wcześniej zostało zaznaczone, funkcjonowanie w Polsce 308 powiatów ziemskich oraz 65 powiatów grodzkich. Aktualnie mamy w naszym kraju 314 powiatów ziemskich i 66 grodzkich.
Od 2002 roku możemy zauważyć narastający konflikt między samorządem gminnym a powiatowym. Ma to związek z bezpośrednim wyborem wójtów czy burmistrzów. Okazało się, że najczęściej te wybory wygrywały osoby z autorytetem. Znani, zakorzenieni w środowiskach lokalnych, często wcześniej nie mający nic wspólnego z polityką. W samorządzie powiatowym, w mniejszym już stopniu reprezentowane są interesy społeczności lokalnej, a w większym interesy partyjne. W efekcie dochodzi do konfrontacji pomiędzy „przywódcami” gmin a bardziej „partyjnym” powiatem. Wtedy następuje rozerwanie wspólnoty samorządowej na poziomie lokalnym. Ponadto istotą problemu samorządowego w Polsce jest uzależnienie od decyzji centralnych, zarówno na poziomie parlamentarnym, jak i rządowym.
W najbardziej daleko idących koncepcjach reformowania dotychczasowego systemu samorządności powiatowej jest założenie, że należy w sposób radykalny zastąpić obecny powiat oraz gminy położone na jego terenie jedną skonsolidowaną gminą.
Dyskusja nad utworzeniem, w wyniku reformy, powiatu lwóweckiego była niezwykle burzliwa i dramatyczna. Sam fakt jego odtworzenia po 1975 roku był również kwestionowany.
W pierwszych, studyjnych modelach podziału terytorialnego zakładano, że on nie powstanie, a jego potencjalny obszar zostanie podzielony pomiędzy powiaty – jeleniogórski ziemski oraz bolesławiecki i lubański. Odwołanie się do historyczności powiatu lwóweckiego, to zmierzenie się z fenomenem, jakim był fakt, że w latach 1945-1975 w jego granicach znajdowało się aż 6 miast (obok „stołecznego” Lwówka Śląskiego tworzyły go: Gryfów Śląski, Lubomierz, Wleń, Mirsk i Świeradów Zdrój). Najbardziej kontrowersyjnym problemem było „wyciszenie” animozji pomiędzy dwoma największymi miastami, czyli Lwówkiem Śląskim i Gryfowem Śląskim. W trakcie burzliwych polemik pojawiła się koncepcja nazwania przyszłego powiatu lwówecko-gryfowskim, co mogło wiązać się z zasadą deglomeracji, czyli przeniesienia części instytucji i urzędów powiatowych do Gryfowa. Atmosfera, w której społeczności gmin wyrażały swoje sądy, a przede wszystkim wyobrażenia o kształcie przyszłego powiatu wynikała często z nieznajomości zasad jego funkcjonowania, uwarunkowań ambicjonalnych, ale także realnych problemów takich, jak działanie podmiotów organizacyjnych, a szczególnie służby zdrowia. Problem ten dotyczył między innymi zagrożeń likwidacji gryfowskiego szpitala. O „stołeczności” Lwówka Śląskiego, ale pośrednio również nazwie powiatu, zadecydowały racjonalne przesłanki dotyczące funkcjonalności bazy lokalowej, a przede wszystkim posiadania infrastruktury administracyjnej w zakresie zespolonym, oraz dobrego skomunikowania miasta z innymi ośrodkami miejskimi i gminami.
Niestety, w procesie tworzenia powiatu lwóweckiego „stracono” Świeradów Zdrój, pomimo zdecydowanych protestów sporej części jego mieszkańców. Gołym okiem widać dzisiaj absurd decyzji Rady Miasta, włączającej to miasto do powiatu lubańskiego, szczególnie w kontekście uwarunkowań komunikacyjnych, ułatwiających Świeradowianom naturalny związek z mieszkańcami i instytucjami powiatu lwóweckiego.
Dyskusję na temat przynależności Gryfowa Śląskiego do powiatu lwóweckiego zakończyła uchwała Rady Miasta na nadzwyczajnej sesji 26 stycznia 1998 roku. W innych miastach i gminach przyszłego powiatu decyzje te nie miały tak kontrowersyjnego charakteru. 11 października 1998 roku w wyborach samorządowych wybierano radnych w poszczególnych gminach, ale także przyszłych radnych do lwóweckiej rady powiatowej, która w pierwszej kadencji miała ich liczyć 25.
W pierwszej Radzie Powiatu Lwóweckiego rozkład sił politycznych przedstawiał się następująco:
– po 9 miejsc posiadały Sojusz Lewicy Demokratycznej oraz Akcja Wyborcza Solidarność,
– 4 miejsca Niezależna Inicjatywa Samorządowa (formacja nieobecna w Gryfowie Śląskim, ale zaznaczająca swoją siłę polityczną w pozostałych gminach),
– zaś 3 miejsca uzyskało Przymierze Społeczne.
Pierwszym Przewodniczącym Rady Powiatu został Rafał Ślusarz, a Starostą wybrany został Bogusław Szeffs, wówczas Dyrektor Wydziału Zdrowia jeszcze istniejącego Urzędu Wojewódzkiego w Jeleniej Górze. W głosowaniu pokonał on przedstawiciela Gryfowa Śląskiego Olgierda Poniźnika. Nie od rzeczy będzie stwierdzenie, że działalność w samorządzie gminnym i powiatowym była znakomitą szkołą aktywności publicznej dla przyszłych parlamentarzystów – Olgierda Poniźnika i Rafał Ślusarza.
Trudnym do wytłumaczenia fenomenem funkcjonowania samorządu powiatowego w Lwówku Śląskim był fakt, że miała w nim miejsce fluktuacja kadrowa na stanowisku starosty w każdej z kadencji rady. Ciekawostką jest również fakt, że gminą, która „wydała” największą ilość starostów był Wleń, zaś Gryfów Śląski najczęściej „namaszczał” przewodniczących rady. – mówił w obszernym wystąpieniu Mieczysław Gnach.
Pierwsza Rada Powiatu Lwóweckiego składała się aż z 25 radnych. Dziś w radach zasiada już tylko 17 przedstawicieli mieszkańców. Składy rad przedstawiały się następująco:
Kadencja 1998 – 2002
Starosta Lwówecki Bogusław Szeffs, Wicestarosta Lwówecki Czesław Wojtkun, Przewodniczący Rady Powiatu Lwóweckiego Rafał Ślusarz, Piotr Czembrowski, Bogdan Łasisz, Stanisław Babik, Zbigniew Grześków, Ludwik Hryciew, Teresa Jakimowicz, Jan Karpowicz, Sławomir Kasperek, Ludwik Kaziów, Daniel Koko, Jan Kucia, Henryk Kulesza, Leonard Kurlej, Albert Kwass, Hilary Modelski, Elżbieta Okulowska, Henryk Partyka, Olgierd Poniźnik, Aleksander Rosik, Tadeusz Sułkowski, Jan Więckowski, Jacek Zbroja, Wiesław Ziółkowski
Kadencja 2002 – 2006
Starosta Lwówecki Henryk Kulesza, Wicestarosta Lwówecki Leonard Kurlej, Przewodniczący Rady Powiatu Lwóweckiego Piotr Stypułkowski, Małgorzata Myślicka- Łoś, Andrzej Szymonajtis, Zbigniew Ciosk, Piotr Czembrowski, Stanisław Dasiak, Roman Kulczycki, Edward Luty, Józef Stanisław Mrówka, Józef Muszyński, Michał Olejnik, Alicja Perzyńska- Gdula, Leopold Pysz, Rafał Ślusarz, Teresa Wachal, Jan Więckowski, Artur Zych, Zenon Zatchiej,
Kadencja 2006 – 2010
Starosta Lwówecki Artur Zych, Wicestarosta Lwówecki Zbigniew Grześków, Przewodniczący Rady Powiatu Lwóweckiego Józef Stanisław Mrówka, oraz radni: Stanisław Dasiak, Henryk Kulesza, Hieronim Kląskała, Leonard Kurlej, Małgorzata Myślicka-Łoś, Krystyna Piotrowicz, Zofia Rak, Robert Sienkiewicz, Eugeniusz Ścigan, Czesław Wojtkun, Zenon Zatchiej, Piotr Wysocki, Stanisław Wojciech Babik, Daniel Koko
Kadencja 2010 – 2014
Starosta Lwówecki Józef Stanisław Mrówka, Wicestarosta Lwówecki Zbigniew Grześków, Przewodniczący Rady Powiatu Lwóweckiego Henryk Kulesza, Daniel Koko, Roman Kulczycki, Ryszard Mruk, Krystyna Piotrowicz, Małgorzata Szczepańska, Rafał Ślusarz, Iwona Wasilewska, Zenon Zatchiej, Artur Zych, Franciszek Bar, Franciszek Pawłowicz, Jolanta Dudzik, Marcin Fluder, Piotr Czembrowski
Kadencja 2014 – 2018
Starosta Lwówecki Marcin Fluder, Wicestarosta Lwówecki Zbigniew Grześków, Przewodniczący Rady Powiatu Lwóweckiego Daniel Koko Franciszek Bar, Marek Chrabąszcz, Piotr Czembrowski, Stanisław Dasiak, Tadeusz Jagiełło, Jan Karpowicz, Roman Kulczycki, Danuta Ławnikowska, Józef Stanisław Mrówka, Ryszard Mruk, Małgorzata Szczepańska, Krystyna Piotrowicz, Zenon Zatchiej, Teresa Wachal
Kadencja 2018 – 2023
Starosta Lwówecki Daniel Koko, Wicestarosta Lwówecki Zbigniew Grześków, Przewodnicząca Rady Powiatu Lwóweckiego Małgorzata Szczepańska, Teresa Wachal, Jerzy Fidorów, Piotr Czembrowski, Bolesław Faściszewski, Tadeusz Jagiełło, Iwona Kobierecka, Józef Stanisław Mrówka, Helena Okulowska, Krystyna Piotrowicz, Olga Sasin, Eugeniusz Ścigan, Zenon Zatchiej, Janina Zych, Wiesław Ziółkowski.
Nie wszystkim dane było uczestniczyć w tej podniosłej uroczystości. – Czwórka spośród nas nie mogła przybyć na dzisiejsze spotkanie. W ciągu tych dwudziestu lat proszę Państwa odeszli od nas na zawsze Radni Bogdan Łasisz, Radna Alicja Perzyńska- Gdula, Radny Henryk Partyka i Radny Tadeusz Sułkowski. – mówiła Małgorzata Szczepańska. Starosta Daniel Koko wspomniał jeszcze dwie osoby, które wprawdzie nie pełniły funkcji radnych, ale przez wiele lat były bardzo mocno związane z Powiatem – Donata Widziewicz i Juszczyńska Barbara. Ich pamięć uczczono minutą ciszy.
O trudności związane z tworzeniem Powiatu zapytaliśmy pierwszego Starostę Pana Bogusława Szeffsa – To była orka na ugorze. Łatwo nie było, nie mieliśmy ani siedziby, ani sprzętu, ani kadry.
To właśnie ten brak wykwalifikowanej kadry urzędniczej był niezwykle dotkliwy w tworzeniu Powiatu. Trudności ze znalezieniem fachowców były zwłaszcza w obszarach: geodezji, geologii oraz architektury i budownictwa. Pracowników na te stanowiska trzeba było poszukiwać poza granicami powiatu a oczekiwania były wówczas takie, że do pracy w nowym urzędzie zatrudnieni będą tylko miejscowi i to powodowało różnego rodzaju zgrzyty. – tłumaczy Bogusław Szeffs, który wspomina także, iż wówczas bezrobocie w regionie osiągało grubo powyżej 20 procent.
Pan Szeffs przyznaje, iż powstanie powiatów było szansą rozwoju dla tych miast powiatowych, jak właśnie Lwówek Śląski, Lubań, Kamienna Góra, czy Złotoryja.
Były Starosta Lwówecki przypomina, iż przed reformą to właśnie Jelenia Góra jako stolica Województwa Jeleniogórskiego czerpała najwięcej profitów, najwięcej pieniędzy. Po reformie Jelenia Góra przestała być miastem wojewódzkim. Straciła nie tylko prestiż, ale także instytucje wojewódzkie i lukratywne miejsca pracy. Jelenia Góra zdecydowanie bardzo dużo straciła, natomiast zyskały te mniejsze ośrodki.
Pan Bogusław Szeffs zapytany o to, czy Powiat Lwówecki wykorzystał tą daną 20 lat temu szansę mówi, że Powiat tworzą ludzie i że jest to tak naprawdę stowarzyszenie gmin wchodzących w jego skład i w naszym powiecie widać rozbieżność interesów w wielu aspektach. Zdaniem byłego Starosty na powstaniu Powiatu najwięcej skorzystał Lwówek Śląski i jego mieszkańcy.
Bogusław Szeffs z perspektywy czasu widzi, że niektóre rzeczy można było zrobić inaczej, niektóre rzeczy można było zrobić lepiej. Podkreśla przy tym od razu, że Powiat Lwówecki wcale nie jest gorszy od lubańskiego, kamiennogórskiego, czy złotoryjskiego, mówi, że nie mamy czego się wstydzić a wręcz przeciwnie, powinniśmy być dumni.
W podobnym tonie wypowiadał się także gryfowski nauczyciel historii, który bacznie obserwował, to, co przez ostatnie dekady działo się w kraju i naszym regionie. Dostrzegł on, iż powstanie powiatów pomogło w zintegrowaniu mieszkańców – Oceniając rozwój powiatu lwóweckiego, z perspektywy już ponad 20 lat jego istnienia, należy podkreślić, że decyzja o jego utworzeniu w dużym stopniu zintegrowała mieszkańców wchodzących w jego skład gmin, przyczyniając się do wykształcenia zauważalnej już tożsamości lokalnej tej „małej ojczyzny”. – mówił Mieczysław Gnach.
Trudne początki tworzenia się powiatów przypomniał także Cezary Przybylski, który obecnie jest Marszałkiem Województwa Dolnośląskiego, a wcześniej przez cztery kadencje pełnił funkcję radnego, w tym również Starosty w Powiecie Bolesławieckim. – Powiaty i nadzieje, jakie powstały z powiatami w znacznej części się spełniły. – mówił Marszałek, który podkreślał, iż Powiaty otrzymały do realizacji te zadania, z którymi państwo sobie nie radziło, a powiaty na przestrzeni tych dwóch dekad poradziły sobie z nimi znakomicie. – Też pamiętamy tę ogromną radość tworzenia i zdawania sobie sprawy, że tak wiele zależy od nas. – dodawał Cezary Przybylski, który stwierdził także, iż patrząc na te dwadzieścia lat samorządu należy go ocenić pozytywnie.
Nie obeszło się bez życzeń – Życzę też Państwu, żeby te plany, które macie i które zakładaliście do zrealizowania żeby one się spełniły i wszystkiego, wszystkiego dobrego. – życzył Marszałek Województwa Dolnośląskiego.
Jubileusz stał się także okazją do sprawdzenia wiedzy o Powiecie byłych i obecnych radnych. Teleturniej w stylu prowadzonej niegdyś przez Stanisławę Ryster Wielkiej gry w Lwówku Śląskim poprowadziła Anna Michalkiewicz, Dyrektor M-GOK w Gryfowie Śląskim. Salwy śmiechu towarzyszyły tak samym pytaniom, które były układane z przymrużeniem oka jak i odpowiedziom udzielanym przez dwuosobowe ekipy.
20- lecie Powiatu Lwóweckiego uświetnił występ zespołu Jelonka Brass Band stworzonego przez muzyków Filharmonii Dolnośląskiej.
Piątkowe święto poza tą częścią oficjalną było także okazją do spotkań, wspomnień, wspólnych rozmów i snucia planów na przyszłość. Mimo pojawiających się negatywnych opinii Powiat Lwówecki jest naszym Powiatem, zasiadają w nim nasi przedstawiciele, Ci, których sami wybraliśmy.
Z okazji jubileuszu władzom i wszystkim pracownikom składamy najserdeczniejsze życzenia wytrwałości, powodzenia w realizacji nowych, ambitnych zamierzeń i społecznego uznania.
