Dziś pytanie nie brzmi „czy”, a „kiedy” runą ściany budynku dawnej słodowni w Lwówku Śląskim oraz czy winni poniosą odpowiedzialność za doprowadzenie zabytku do takiego stanu?

Patrząc na stan zabytkowego budynku słodowni dawnego browaru Hochbergów trudno dostrzec, aby gospodarz dbał o niego, wykonywał niezbędne remonty, prace zabezpieczające, etc. Obiekt wyraźnie chyli się ku upadkowi i w sposób oczywisty zagraża bezpieczeństwu mieszkańców miasta i turystów odwiedzających m.in. lwówecki browar.

Właśnie minęło 13 lat, od dnia, w którym to władze Lwówka Śląskiego nieodpłatne przejęły od Wojewody Dolnośląskiego w poczet mienia komunalnego gminy nieruchomości gruntowe, stanowiące własność Skarbu Państw. W skład tych przejętych nieruchomości weszła działka nr 236 o pow. 645 m2 – zabudowana obiektem starej słodowni i działka nr 256/1 o pow. 466 m2 stanowiąca drogę, część ul. Zamkowej w Lwówku Śląskim.

W podjętej w dniu 29 października 2009 roku uchwale rady miejskiej czytamy, iż „Powyższe nieruchomości zostały przez Gminę nabyte od Syndyka Masy Upadłości “Browaru Śląskiego 1209” Spółki z o.o. w Lwówku Śląskim, Aktem Notarialnym Rep. A. Nr 7254/09 z dnia 31.08.2009 r. oraz Aktem Notarialnym Rep. A. Nr 8067/09 z dnia 23.09.2009 r. – na cele związane z realizacją zadań własnych Gminy.”.

Ówczesne władze miały pomysły, jak wykorzystać ten obiekt. Jednak w tamtej kadencji tych nie udało im się zrealizować. Wówczas niektórzy mieli nadzieję, że obejmująca w 2014 roku fotel burmistrza M. Szczęsna będzie bardziej skuteczna w działaniu i zadba o ten piękny niegdyś budynek. Mimo upływających 8 lat tak się jednak nie stało.

W międzyczasie wartość historyczną słodowni dostrzegli miłośnicy zabytków. Ich zdanie podzielił Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków, który przychylił się do wniosku Stowarzyszenia Monitoring Zabytów i wpisał obiekt na listę Narodowego Instytutu Zabytków, jako obiekt zabytkowy podlegający ochronie prawnej konserwatora zabytków.

Z wydaną 30.11.2018 r decyzją Konserwatora Zabytków nie zgadzała się burmistrz Lwówka Śląskiego, która rozpoczęła batalię o wyjęcie obiektu spod ochrony twierdząc, iż Gminy Lwówek Śląski nie stać na zadbanie o niego. M. Szczęsna odwołała się od decyzji konserwatora do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ten utrzymał w mocy decyzję Konserwatora. Szczęsna nadal twierdziła, iż ten budynek nie przedstawia żadnej większej wartości historycznej i poszła do sądu. Jednak Naczelny Sąd Administracyjny również stanął na stanowisku, iż jest to obiekt zabytkowy, o który władze miasta powinny zadbać. Wiceburmistrz Lwówka Śląskiego potwierdzał, iż władze Gminy o interwencję w sprawie słodowni poprosiły także Prezydenta RP Andrzeja Dudę, jednak i ten nie stanął po stronie władz miasta.

Burmistrz Szczęsna nie zgadzała się z decyzjami Konserwatora ani orzeczeniami Sądu. Swoje zdanie na temat tego obiektu M. Szczęsna zaprezentowała podczas sesji 31 lipca 2019 roku. To wówczas przyznawała, iż budynek jest zrujnowany i zagraża bezpieczeństwu mieszkańców. Jednak nie podziela zdania, że to władze Lwówka Śląskiego doprowadziły obiekt do ruiny argumentując to, że może i tak by było, gdyby ten budynek był mniejszy (!).

– Zarzuca się nam, Gminie, że to myśmy doprowadzili do tego, że ten budynek jest w takim stanie, że to my, jako Gmina powinniśmy ten budynek zabezpieczyć i byłoby to zasadne, gdyby ten budynek był mniejszy, gdyby z tego budynku można było coś zrobić pożytecznego, gdyby można było nadać mu jakąś funkcję, z której mieszkańcy mogliby korzystać – mówiła burmistrz Szczęsna.

Jedyną taką widoczną przez wszystkich rzeczą, jaką uczyniły w ostatnich latach władze miasta było postawienie znaków zakazu ruchu dla pieszych i samochodów na części ulicy Traugutta.

„Wprowadzenie zmian w istniejącej organizacji ruchu podparte jest ekspertyzą budowlaną stanu technicznego dawnej słodowni browaru, która określiła stan bezpośredniego zagrożenia utraty stateczności i możliwości zawalenia się jego części nadziemnej. Wobec powyższego dla ochrony mieszkańców Gminy i Miasta Lwówek Śląski oraz turystów, postanowiono wyłączyć z ruchu odcinek ulicy Traugutta w granicach strefy zagrożenia pośredniego (siły odrzutu).” – wskazywała w sierpniu 2019 roku burmistrz, która jednak niektórym umożliwiła przemieszczanie się zamkniętym fragmentem ulicy Traugutta w Lwówku Śląskim:

„Wyłączenie fragmentu drogi gminnej nie obowiązuje pojazdów browaru z uwagi na konieczność utrzymania produkcji oraz mieszkańców ul. Browarnej 4.”

Co warto podkreślić, to fakt, iż kilka dni przed zamknięciem części ulicy Traugutta, Prezes Stowarzyszenia Monitoring Zabytków wystosował do burmistrz Szczęsnej pismo, w którym wyrażał zgodę na przejęcie słodowni. W piśmie, które zostało skierowane do wiadomości Generalnego Konserwatora Zabytków, Rady Gminy i Miasta Lwówek Śląski i Narodowego Instytutu Dziedzictwa mogliśmy przeczytać:

„W związku ze złożoną przez Panią na VIII sesji Rady Gminy i Miasta Lwówek Śląski deklaracją, dotyczącą sprzedaży dla naszego stowarzyszenia budynku zabytkowej słodowni stanowiącej własność gminy za kwotę 1 zł, Stowarzyszenie „Monitoring Zabytków” we Lwówku Śląskim składa ofertę na zakup ww. nieruchomości za zaproponowaną cenę.

Wniosek naszego stowarzyszenia wynika z faktu, iż Gmina i Miasto Lwówek Śląski, która przejęła nieodpłatnie ww. zabytek 10 lat temu, najpierw doprowadziła go do ruiny, a teraz próbuje go ostentacyjnie zniszczyć. Ponadto zabytkowa słodownia dawnego browaru Hohbergów, jest jednym z ostatnich zabytków postindustrialnych (w tej skali) we Lwówku Śląskim, które oparły się wyburzeniowej polityce władz miasta, systematycznie realizowanej od 1945 roku.” – pisał Arkadiusz Gutka Stowarzyszenie „Monitoring Zabytków“.

Jednak burmistrz nie sprzedała tego obiektu zainteresowanego jego przejęciem Stowarzyszeniu.

Jesienią 2019 roku wydany został nakaz konserwatorski, w którym zobowiązano Gminę do wykonania prac zabezpieczających obiekt słodowni przed zniszczeniem poprzez: usunięcie pozostałości urządzeń technicznych, usunięcie resztek stropów drewnianych i dachu, wykonanie tymczasowego przykrycia bryły obiektu dachem papowym na deskowaniu wspartym na dźwigarach drewnianych, odprowadzenie wód opadowych z zadaszenia poza obrys budynku, wykonanie spięć obwodowych w celu usztywnienia ścian, zabezpieczenie łęków nad oknami i zabezpieczenie otworów okiennych przed warunkami atmosferycznymi.

Co z tego nakazu wykonała burmistrz Lwówka Śląskiego? To najlepiej widać na zdjęciach wykonanych jesienią 2022 roku.

Zdjęcia słodowni z 2019 roku.