Jeszcze do niedawna wizja sześciogodzinnego dnia pracy lub trzydniowego weekendu wydawała się w Polsce mało realna. Jednak zmieniająca się sytuacja rynku pracy, postęp technologiczny oraz wzrost znaczenia jakości życia skłaniają rządzących do poszukiwania nowych modeli zatrudnienia.

W odpowiedzi na te zmiany Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło pilotaż skróconego czasu pracy, który już wkrótce zostanie przetestowany w wybranych firmach w całym kraju.

Program zakłada możliwość wdrożenia różnych wariantów krótszego tygodnia pracy – od sześciogodzinnych dni pracy po czterodniowy tydzień pracy – przy zachowaniu pełnego wynagrodzenia i bez redukcji etatów. Jak podkreślono, projekt ma na celu poprawę efektywności, a nie jej obniżenie. Z badań wynika bowiem, że Polska należy do krajów, w których liczba przepracowanych godzin jest jedną z najwyższych w Europie, a mimo to nie idzie ona w parze z wyższą produktywnością.

Minister Agnieszka Dziemianowicz-Bąk podczas spotkania w resorcie zaznaczyła, że przeciążenie pracowników odbija się nie tylko na ich zdrowiu i relacjach rodzinnych, ale również na wynikach osiąganych przez firmy. Dlatego zmiana podejścia do organizacji pracy ma być odpowiedzią na potrzeby zarówno pracowników, jak i przedsiębiorców.

Pilotaż skróconego czasu pracy ma obejmować różne branże i sektory – od usług po przemysł. Firmy biorące udział w programie będą monitorowane, a uzyskane wyniki pozwolą ocenić wpływ nowego systemu na efektywność pracy, zaangażowanie pracowników oraz ich dobrostan psychiczny i fizyczny.

Światowe doświadczenia pokazują, że skrócenie tygodnia pracy może przynieść wymierne korzyści. W Hiszpanii pilotaż czterodniowego tygodnia pracy pokazał wzrost wydajności, poprawę samopoczucia pracowników i zmniejszenie liczby zwolnień lekarskich. W Japonii firma Microsoft testowała model czterodniowy i odnotowała wzrost produktywności o 40%.

Podobne eksperymenty przeprowadzane w ostatnich latach w Nowej Zelandii, Islandii czy Wielkiej Brytanii dowodzą, że dobrze wdrożone skrócenie czasu pracy nie tylko poprawia życie zawodowe i prywatne pracowników, ale także przynosi realne zyski firmom.

Pilotaż w Polsce ma na celu wypracowanie najbardziej efektywnych modeli organizacji pracy dostosowanych do specyfiki polskiego rynku. Ministerstwo zapowiada także konsultacje z pracodawcami i pracownikami oraz współpracę z ekspertami z dziedziny prawa pracy i psychologii organizacji.

Skrócenie czasu pracy jest częścią szerszej debaty o przyszłości rynku pracy w dobie automatyzacji i cyfryzacji. Zdaniem ekspertów zmiany te są nieuniknione i wymagają nowego podejścia do takich kwestii jak work-life balance, zatrudnienie, czy motywacja pracowników.

Pierwsze wyniki pilotażu będą znane w ciągu najbliższych miesięcy, a na ich podstawie możliwe będzie rozważenie wdrożenia nowych standardów na szerszą skalę.