We wtorek 15 grudnia br. w Lubaniu odbyła się akcja neutralizacji poradzieckiej bomby lotniczej z czasów II wojny światowej FAB-100. Akcję przeprowadził i koordynował patrol saperski z 23 pułku artylerii z Bolesławca.

Niewybuch odkryty został 27 listopada br., podczas prowadzenia prac ziemnych, związanych z inwestycją budowlaną realizowaną na terenie Ośrodka Szkoleń Specjalistycznych Straży Granicznej (OSS SG). Patrol saperski z Bolesławca rozpoznał znalezisko jako niewybuch stukilogramowej bomby lotniczej typu FAB-100, produkcji radzieckiej. Bomba posiadała dwa różnego typu zapalniki w części przedniej i tylnej. Ustalono także, iż bomba miała długość 77 cm, średnicę 27,5 cm i wagomiar 100 kg.

Uznano wówczas że strefa niebezpieczna wynosi 1000 m i wymaga ewakuacji blisko 12000 osób. Z uwagi na sytuację epidemiologiczną i zachowanie bezpieczeństwa ewakuacja na taką skalę była trudna do realizacji. Zwłaszcza że w strefie niebezpiecznej znajdował się szpital COVID-owy oraz wielu chorych na COVID w domach lub osoby przebywające w kwarantannie domowej.

Na prośbę władz miasta i służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo na posiedzeniu Zespołu Zarządzania Kryzysowego Lubania, dowódca 23 Patrolu Saperskiego st.chor.szt. Radosław Mazur zdecydował o zmniejszeniu strefy niebezpiecznej i budowie osłony przeciwodłamkowej. Strefę niebezpieczną ustalono na 300m. Do budowy osłony przeciwodłamkowej użyto zestawów fortyfikacyjnych Hesco Bastion, podkłady kolejowe, płyty drewniane i OSB oraz 600 ton piasku. Podczas blisko dwutygodniowej budowy pracowało 25 żołnierzy, saperów z Bolesławca i Krosna Odrzańskiego wspierali żołnierze z 23 pułku artylerii i maszyny inżynieryjne z 11 Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej.

15 grudnia br. we wtorek, bez żadnych problemów przeprowadzono ewakuację mieszkańców z zagrożonego terenu sąsiadującego z OSS SG, w tym ogrodów działkowych w promieniu do 300 metrów. Z terenu objętego ewakuacją usunięto wszystkie pojazdy znajdujące się na wolnym powietrzu. Natomiast w promieniu 500 metrów od Ośrodka Szkoleń Specjalistycznych Straży Granicznej w Lubaniu, obowiązywał zakaz przebywania osób na wolnym powietrzu.

Dokładnie o godzinie 10.00 patrol saperski dowodzony przez st.chor.szt. Radosława Mazura przystąpił do realizacji zadania. Niewybuch neutralizowano przy pomocy systemu do deflagracji, czyli wypalenia materiału wybuchowego. Użycie takiej metody pozwoliło na zmniejszenie ryzyka detonacji i stref niebezpiecznych.

Deflagracja przebiegła bez komplikacji i nie doszło do detonacji ładunku wybuchowego. Tym samym, akcja zakończyła się zgodnie z przewidywaniami sukcesem, a niewybuch został skutecznie zneutralizowany.

-/Tekst: mjr Artur Pinkowski, 23 Pułk Artylerii/-