Rozchorowałeś się w momencie, gdy twoja umowa o pracę wygasła? Masz prawo do płatnego chorobowego, jeśli dostałeś eZLA wciągu 14 dni po ustaniu zatrudnienia. Wystawiający je lekarz powinien jednak wiedzieć, że już nie jesteś zatrudniony po to żeby twojego zwolnienia nie widział były już pracodawca.
Zasiłek chorobowy przysługuje wtedy, gdy niezdolność do pracy trwała bez przerwy, co najmniej 30 dni i powstała wprawdzie po ustaniu zatrudnienia, ale nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego.
– Jeżeli jesteśmy ubezpieczeni, to wraz z końcem umowy o pracę nie tracimy automatycznie prawa do zasiłku chorobowego – mówi Iwona Kowalska-Matis regionalny rzecznik prasowy ZUS na Dolnym Śląsku. – Ważne jest jednak to żeby wystawiający zwolnienie lekarz wiedział, że jesteśmy już po ustaniu zatrudnienia – dodaje.
Rzeczniczka wyjaśnia, że w sytuacji, gdy na zwolnienie idzie osoba pracująca wtedy informacja o wystawionym zwolnieniu trafia zarówno do ZUS jak i do pracodawcy. Po ustaniu zatrudnienia lekarz wystawiający zwolnienie powinien to w systemie zaznaczyć po to żeby trafiło ono tylko do ZUS z pominięciem byłego pracodawcy.
– Chodzi o to żeby były już pracodawca nie miał wglądu w to zwolnienie gdyż stanowi to udostępnienia danych szczególnie wrażliwych – przestrzega Kowalska-Matis.
Zasiłek chorobowy zwany popularnie „chorobowym” już po wygaśnięciu ubezpieczenia chorobowego można dostawać do 91 dni. Jednak przez okres nie dłuższy niż do wyczerpania 182 dni okresu zasiłkowego.
– Jeżeli przed wygaśnięciem umowy o prace ktoś był na długim zwolnieniu to po ustaniu zatrudnienia może wykorzystać tylko te dni, które mu zostały. Krótko mówiąc jeśli dostawał zasiłek chorobowy przez 160 dni to do wykorzystania, gdy przestanie być zatrudniony zostały mu tylko 22 dni z tych 91 dni – przestrzega
Według rzeczniczki, to ograniczenie do 91 dni nie dotyczy jednak niezdolności do pracy powstałej wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów oraz niezdolności spowodowanej gruźlicą lub występującej w trakcie ciąży. W tych przypadkach zasiłek chorobowy można dostawać nie dłużnej niż 182 albo 270 dni – gdy niezdolność do pracy jest spowodowana gruźlicą lub przypada w czasie ciąży.
– Trzeba pamiętać o tym, że wypłata zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia nie następuje z tzw. automatu. To, że lekarz wystawi e-ZLA nie wystarczy. Musi wpłynąć do nas wniosek chorego o wypłatę – przestrzega rzeczniczka. – Bez wniosku nie ma wypłaty – dodaje.
Czy można skrócić zwolnienie lekarskie?
Chory nie może sam skrócić swojego zwolnienia. Może to zrobić tylko lekarz, który je wcześniej wystawił. Lekarz może wystawione zwolnienie po badaniu zarówno skrócić jak i w ogóle anulować.
– Jeżeli wcześniej chory złożył już w ZUS wniosek o wypłatę zasiłku chorobowego za czas anulowanego przez lekarza E-ZLA wtedy powinien taki wniosek u płatnika zasiłku chorobowego, którym w tym przypadku jest ZUS wycofać – radzi Iwona Kowalska-Matis.
Kto wypłaca chorobowe po ustaniu zatrudnienia?
Jeśli zwolnienie lekarskie przypada jeszcze na czas zatrudnienia jak i obejmuje okres już po ustaniu ubezpieczenia, wtedy „chorobowe” do zakończenia umowy o pracę wypłaca pracodawca (lub zleceniodawca), pod warunkiem, że zgłasza do ubezpieczenia chorobowego ponad 20 osób.
– Potem wypłatę zasiłku przejmujemy my. Żeby jednak było to możliwe pracodawca, (czy zleceniodawca), o czym niekiedy zapomina – musi przekazać do nas zaświadczenie płatnika składek Z-3 albo Z-3a – zastrzega Kowalska-Matis.
Rzeczniczka wyjaśnia, że już przy kolejnym zwolnieniu lekarskim, które zostało wydane po ustaniu zatrudnienia, były pracownik wnioskuje o wypłatę „chorobowego” bezpośrednio do ZUS-u (druk ZAS-53). Niezbędnym dokumentem do przyznania zasiłku po ustaniu zatrudnienia jest oświadczenie byłego pracownika, które składa na druku Z-10. Wypełnione formularze może również przesłać elektronicznie przez portal PUE ZUS.
Inna jest zasada w przypadku osób, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą, osób z nimi współpracujących oraz duchownych. Te osoby wniosek o wypłatę zasiłku chorobowego składają bezpośrednio do ZUS na druku Z-3b lub ZAS-53.
Trzeba także mieć na uwadze, że roszczenie o zasiłek chorobowy przedawnia się po 6 miesiącach od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.
Dalsza rehabilitacja
Jeżeli po zakończeniu okresu, w czasie, którego można dostawać zasiłek chorobowy, osoba ubezpieczona jest nadal niezdolna do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy, wtedy przysługuje jej świadczenie rehabilitacyjne nie dłuższe niż 12 miesięcy. Decyzję podejmuje zawsze lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS.
