230 lat temu, 3 maja 1791 roku Sejm Czteroletni uchwalił ustawę rządową, nazwaną później Konstytucją 3 Maja, która stała się symbolem tradycji niepodległościowych państwa polskiego.
Wolna Polska w swojej historii czterokrotnie przyjmowała konstytucje. Miało to miejsce w roku 1791 (Konstytucja 3 Maja), 1921 (Konstytucja Marcowa), 1935 (Konstytucja Kwietniowa) oraz w roku 1997.
Konstytucja 3 Maja 1791 roku
Konstytucja 3 Maja 1791 roku była pierwszą spisaną ustawą zasadniczą w Europie i drugą na świecie – po Konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki. Konstytucja została uchwalona przez Sejm Czteroletni, obradujący pod węzłem konfederacji. Dokument regulował zasady funkcjonowania władz państwowych, oraz prawa i obowiązki obywateli Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Postanowienia ustawy zasadniczej ustanawiały trójpodział władzy oraz znosiły wolną elekcję i zasadę liberum veto.
Próby przeprowadzenia reform zawartych w ustawie rządowej zostały zniweczone już w połowie 1792 roku przez konfederację targowicką oraz wkroczenie wojsk rosyjskich do Rzeczypospolitej. Po utracie niepodległości w 1795 roku, przez 123 lata rozbiorów, Konstytucja była symbolem dążeń narodu, dokumentem przypominający o walce o niepodległość. Później do ustawy odwoływali się też twórcy konstytucji polskich w XX wieku.
Ostatnie lata wielu Polkom i Polakom uświadomiły, jak ważnym dokumentem jest Konstytucja. Dziś obchodzimy 230. rocznicę Jej uchwalenia. Z tej okazji odbywa się uroczyste posiedzenie Izb Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejmu Republiki Litewskiej. W uroczystości uczestniczy także Prezydent RP.
„Nasi przodkowie chcieli ugruntować wolność i obronić zagrożoną niepodległość. Dlatego zdecydowali się na wielką reformę ustrojową. Uchwalenie pierwszej w Europie, a drugiej w świecie konstytucji było dowodem, że Rzeczpospolita jest w pełni sił, jest gotowa żyć i rozwijać się zgodnie z rytmem nowoczesności. Konstytucja 3 Maja już na zawsze zapisała się jako wspaniały wzorzec uniwersalnych wartości, jako jedno z najważniejszych dokonań ludzkiego umysłu i dążeń do zbudowania jak najdoskonalszej wspólnoty politycznej”. – podkreślał w mediach społecznościowych Prezydent Andrzej Duda.
