Instytucje

Konsultacje społeczne ochrony obszaru Natura 2000 Łąki Gór i Pogórza Izerskiego

25 lutego 2025 10:30

161

Ruszyły konsultacje społeczne dla zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Łąki Gór i Pogórza Izerskiego PLH020102. To czas na zgładzenie uwag i wniosków. Planowany obszar ochrony znajduje się na terenie gmin: Leśna, Mirsk, Stara Kamienica, Świeradów-Zdrój, Piechowice i Gryfów Śląski.

Czym jest Natura 2000

Jak wskazuje Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska we Wrocławiu, głównym celem funkcjonowania Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 jest zachowanie określonych typów siedlisk przyrodniczych i gatunków roślin i zwierząt, które uważa się za cenne i zagrożone wyginięciem w skali całej Europy.

Cel ten ma być realizowany poprzez wyznaczenie i objęcie ochroną obszarów, na których te gatunki i siedliska występują.

Działania w zakresie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej flory i fauny mają służyć zachowaniu lub odtworzeniu różnorodności biologicznej Europy, co jest jednym z priorytetów działalności Unii Europejskiej.

Idea sieci Natura 2000 zakłada zwiększenie skuteczności działań ochronnych poprzez stworzenie dodatkowego – kompletnego i metodycznie spójnego – systemu ochrony dziedzictwa przyrodniczego Europy, który nakłada się na już funkcjonujące systemy ochrony obszarowej i gatunkowej, stanowiąc ich uzupełnienie i zdecydowane wzmocnienie.

RDOŚ podkreśla, iż „Natura 2000” NIE JEST:

obszarem chronionym (jest obszarem ochrony)
obszarem wyłączonym z działalności gospodarczej, rolnej, leśnej, łowieckiej, rybackiej
obszarem, na którym obowiązują zakazy analogiczne do obowiązujących w parku narodowym czy rezerwacie przyrody

Celem programu Natura 2000 jest rozwój zrównoważony, uwzględniający zarówno potrzeby rozwoju cywilizacyjnego jak i możliwość utrzymania środowiska naturalnego w stanie równowagi.

W przeciwieństwie do wielu istniejących od lat w polskim prawodawstwie form ochrony przyrody, program Natura 2000 może nieść ze sobą nie tylko korzyści stricte przyrodnicze. Obszary Natura 2000 mogą stać się istotnym źródłem dochodu i obiektem rozwoju lokalnego.

Plan Zadań Ochronnych

Natura 2000 sporządza Plan Zadań Ochronnych na okres 10 lat. Pierwszy projekt powinien powstać w ciągu 6 lat od dnia zatwierdzenia obszaru przez Komisję Europejską jako „obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty” lub od dnia wyznaczenia obszaru specjalnej ochrony ptaków. Zatwierdzany jest w drodze aktu prawa miejscowego w formie zarządzenia Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.

Celem tworzenia PZO jest zapewnienie poprawy lub utrzymania właściwego stanu ochrony gatunku, czy siedliska przyrodniczego tzn. monitorowanie czy:

zasięg (rozmieszczenie) gatunku / siedliska nie kurczy się;
populacja nie zmniejsza się i jest wystarczająca do trwałego zachowania gatunku;
siedlisko przyrodnicze / siedlisko gatunku jest odpowiedniej jakości i wielkości;
nie ma niebezpieczeństwa utrzymywania się stwierdzonych zagrożeń w przyszłości, czyli monitorowanie skuteczności podjętych działań ochronnych (PZO zakłada wdrożenie działań ochronnych mających na celu eliminację lub minimalizację zagrożeń mających wpływ na przedmioty ochrony obszaru)

Opracowanie projektu Planu Zadań Ochronnych obejmuje zidentyfikowanie zagrożeń dla obszaru Natura 2000 i wskazanie działań, które powinny zostać pilnie wykonane w najbliższym okresie ze wskazaniem podmiotów odpowiedzialnych za ich wykonanie i obszarów ich wdrażania.

Istotną częścią tego dokumentu są wskazania do zmian w istniejących studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz planach zagospodarowania przestrzennego wszystkich szczebli.

Ustalenia te dotyczą eliminacji lub ograniczenia zagrożeń dla przedmiotów ochrony w obszarze Natura 2000. Ponadto w dokumencie tym należy określić, o ile jest taka potrzeba, zakres dalszych badań i wskazanie terminu sporządzenia planu ochrony dla części lub całości obszaru.

Plan zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Łąki Gór i Pogórza Izerskiego PLH020102

Jak wskazuje RDOŚ, obszar obejmuje fragment podnóża Gór Izerskich (Kamienickiego Grzbietu) oraz Pogórza Izerskiego – najbardziej na zachód wysuniętej polskiej części Sudetów. Najważniejszym komponentem krajobrazowym i funkcjonalnym obszaru są obszary półnaturalne: łąki oraz murawy, mniejsze znaczenie mają lasy (zachowane głównie wzdłuż cieków oraz jako laski i zadrzewienia śródpolne).

Jakość i znaczenie

Najcenniejszymi elementami są łąki z wszewłogą górską, należące do górskich łąk konietlicowych, oraz górskie formy świeżych łąk niżowych użytkowanych ekstensywnie. I – w mniejszym stopniu – muraw bliśniczkowych. Ponadto występują tu mocno przekształcone (osuszane) łąki wilgotne ze związku Molinion i Calthion. Jest to praktycznie jedyny w miarę zwarty obszar występowania atlantyckiego gatunku, wszewłogi górskiej (Meum athamanticum) oraz tworzonego przez nią zespołu roślinnego Meo-Festucetum, w Polsce znanego tylko z Sudetów Zachodnich. Są to również zachowane siedliska bytowania wielu cennych gatunków zwierząt.

Przedmiot ochrony:

Górskie i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie)
Zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (Molinion)
Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne (Convolvuletalia sepium)
Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris)
Górskie łąki konietlicowe użytkowane ekstensywnie (Polygono-Trisetion)
Górskie i nizinne torfowiska zasadowe o charakterze młak, turzycowisk i mechowisk
Środkowoeuropejskie wyżynne piargi i gołoborza krzemianowe
Ściany skalne i urwiska krzemianowe ze zbiorowiskami z Androsacion vandelii
Jaworzyny i lasy klonowo-lipowe na stokach i zboczach (Tilio plathyphyllis-Acerion pseudoplatani).

Przedmiot ochrony

Wilk Canis lupus
Przeplatka aurinia Euphydryas aurinia
Czerwończyk nieparek Lycaena dispar
Ryś Lynx lynx
Modraszek nausitous Phengaris nausithous
Modraszek telejus Phengaris teleius